About this manuscript

M.ch.f.86



Cite this manuscript
M.ch.f.86

De nobilitate corporis humani - Septuplum - Innocentius III. - Iohannes de Matiscona - Pius II
Papier
245 Blatt
310 x 213 mm
Erfurt
um 1472

Referenz: Thurn 3,2, S. 53
  • 1r: Vincentius <Bellovacensis>: Notizen aus dem Speculum historiale bzw. morale
    Insgesamt nur 4 Zeilen.
  • 1v - 2v: leer.
  • 3r - 16r: Tractatus sive liber de nobilitate corporis humani
    Scire debes, Ambrosi, quoniam quidam ex predilectis sodalibus, quos habere videor, nomine Benedictas de Kathaniis ... De modo processus. Consistit autem nobilitas corporis humani universaliter in duobus, videlicet in similitudine ... - ... requiruntur ad corporis egritudines cognoscendas.
    Scriptus est iste tractatus per quendam Iodocum Graßbach de Herbipoli pro tunc degentem in villa Walßleuben apud Erfft. anno etc. LXX secundo. Schreiber: Jodocus Graßbach. Der Text wird relativ häufig (immer anonym) in den MBK aufgeführt, etwa Bd. 2, S. 202, Z. 40; er ist stark medizinisch-astrologisch gehalten.
  • 16v: Stammbaum der Sünde
    Truditur de caelis virtus hostis vi Mihaelis.
    Errat homo vere, qui cum bona possit habere, sponte subit penas infernalesque cathenas. Von unten nach oben superbia, invidia, ira, accidia, avaricia, gula, luxuria, mit je sechs Erscheinungsformen, dazu die Verse Walther, Initia carminum, Nr. 11779.
  • 17r - 220v: Tractatus super septem peccatis mortalibus
    Tractatus super septem peccatis mortalibus, qui dicitur Septuplum, incipit
    Subvertivam tabulam fragilitatis humane in mundi pelago ... - ... remedia contra ea sicque materia viciorum in generali explicit per hoc septuplum commentatum...
    17v: (17v:) Incipit glosa. Cum illius non sim auctoritatis, qui meis scriptis fides indubia adhiberi...

    Literatur:
    Bloomfield, Nr. 5834.
  • 221r - 238v: Innocentius <III. , Papst>: Liber de miseria humanae conditionis
    Kapitelverzeichnis zu Beginn.

    Literatur:
    Edition: M. Maccarrone, Lucani 1955 (Thesaurus mundi. 5). R. E. Lewis, Athens 1978. Literatur: R. E. Lewis, More new mss. of pope Innocent Ill's De Miseria humanae Conditionis, in: Manuscripta 10, 1966, S. 160-164. Bloomfield, Nr. 1753.
  • 238v - 242v: Jean <de Macon>: Tractatulus de lucro illicito
    Spirituale secundum theologos dirimitur dupliciter, scilicet per comparacionem ad sanctum spiritum ... - ... non potest facere lex vel consuetudo, secus si est, iniustum tamen, quia prohibetur.
    Notandum, quod interesse large captum... Text evtl. identisch mit Clm 5206, 302r-314v.

    Literatur:
    Chevalier, Bio-Bibliographie, Bd. 2, Sp. 2436. W. Meyer, Glossen zu einigen juristischen Handschriften in Göttingen, in: Nachrichten der königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen, Phil.-hist. Kl. 1894, 1895, S. 313-363. Ohne Verf., Jean de Maçon, professeur d'Orléans, in: Bibliothèque de l'École des chartes 56, 1895, S. 225-226.
  • 243r - 243v: Pius <II., Papst>: Due epistole
    Literatur:
    Enthalten in: Der Briefwechsel des Eneas Silvius Piccolomini, hrsg. von R. Wolkan, 1. Abt., Bd. 1, Wien 1909, S. 84-86, Z. 4 bzw. 95f. (Fontes rerum Austriacarum 61).
  • 244r: leer.
  • 244v: Stammbaum der Tugenden
    Has per virtutes eternas dono salutes. Virtutum arbor.
    Humilitas, caritas, paciencia, diligentia, largitas, abstinentia, castitas, mit je 6 Erscheinungsformen. Dazu Lux mea, vita mea Iesus est... Dieselbe Hand wie 16v.
  • 245r - 245v: leer.
Beschreibstoff
Material: Papier
Wasserzeichen: Mütze mit KreuzBibliographischer Nachweis: ähnlich Briquet, 11798.
Blattzahl: 245 Blatt
Lagen: I(2) + 10 VI(122) + VI und 1 Blatt (135, da Blatt 130 Einlegeblatt) + 9 VI(243) + I(245)
Seitenlayout
Format: 310 x 213 mm
Schriftraum: 235 x 150 mm
Spaltenzahl: 2 Spalten
Zeilenzahl: 42-48 Zeilen
Script
Script 1: Bastarda (Eine Hand ist die des Jodocus Graßbach; vgl. Colophons Nr. 8312).
Verschiedene Hände
Script 2: Gotische Kursive
Verschiedene Hände
Schreiber: Graßbach, Jodocus
Einband
Beschreibung: Kalbleder über Holz mit Streicheisenlinien und blindgeprägten Einzelstempeln u.a. Adler s012573, Lilie s012575 und s012576, Löwe s012589, Bänder gekreuzt s029037. Abgeschrägte Kanten. Titelschild auf dem Vorderdeckel. Eckbeschläge. Mittelbeschläge fehlen. Reste von 2 Schließen. Spuren von Kettenbefestigung am Hinterdeckel. Referenzen: Kyriss 100. - Sprandel-Krafft AW 70.
Werkstatt: Buchbinderwerkstatt: Köln, Rose
Datierung: 1470-1491
Einbanddatenbank: w000169
Ausstattung: Rubriziert. Rote Lombarden .
Entstehung: 16r: Scriptus est iste tractatus per quendam Iodocum Graßbach de Herbipoli pro tunc degentem in villa Walßleuben apud Erfft. anno etc. LXX secundo. [Graßbach ist Schreiber des ersten Traktats].
Provenienz: Dombibliothek Würzburg

Virtuelle Bibliothek Würzburg

Virtuelle Bibliothek  > Libri Sancti Kiliani Digital  > M.ch.f.86 - De nobilitate corporis humani - Septuplum - Innocentius III. - Iohannes de Matiscona - Pius II  > About